Ziektes
Inleiding
Tot enkele jaren geleden zou dit een kort en relatief onbelangrijk onderwerp zijn geweest. Hosta's waren toen nog planten die praktisch altijd gezond waren en bleven, met enkel wat slakken om het plezier te vergallen. Sinds kort voor de eeuwwisseling is echter aan deze toestand een einde gekomen.
Hosta Virus X (HVX)
De geschiedenis van HVX
 |
Ergens halverwege de jaren '90 van de vorige eeuw dook er bij enkele hosta's een nieuw virus op. Een erg besmettelijk virus waarvan de symptomen vaak pas na jaren zichtbaar worden. Vermoedelijk kwamen de eerste besmette planten uit de USA. Een aantal bereikte Nederland, het wereldcentrum voor vermeerdering op industriële schaal, en werd gebruikt voor grootschalige weefselkweek. Er kwamen zelf nieuwe "cultivars" op de markt, bijzonder door het inktvlekkenpatroon dat ze vertoonden. |
|
Enkele jaren later, bij het begin van de 20ste eeuw, kwamen de eerste alarmsignalen uit de hostawereld. Toch duurde het nog jaren vooraleer de groothandel in actie schoot,
en pas op het ogenblik dat de export naar de Verenigde Staten, toch nog
steeds de grootste afzetmarkt voor hosta's, ernstig gevaar liep.
|
 |
 |
Ik kon dit met eigen ogen vaststellen in een plantencentrum bij
mij in de buurt, waar ik jaarlijks wel enkele planten kocht.
Alle foto's bij dit artikel zijn daar genomen, op één dag. De eigenaar viel compleet uit de lucht. Hij probeerde al jaren een redelijk assortiment hosta's op naam aan te bieden, en zag zijn inspanningen in één klap in het water vallen. |
|
Het lijkt mij dat slechts enkelingen proberen deze epidemie onder
controle te krijgen en terug te dringen. Zolang de grote spelers
echter niet echt overtuigd zijn van de ernst van de situatie en niet de
noodzakelijke maatregelen nemen (uitgebreid testen, vernietiging van
besmette stocks, quarantaine, ontsmetting, ...) kan ik iedereen die
hosta's wil kopen maar één raad geven: koop enkel daar waar je er
(bijna) 100 % zeker van bent dat de planten HVX-vrij zijn. |
 |
Hoe HVX voorkomen ?
HVX is, nog meer dan eerst gedacht, extreem besmettelijk, voornamelijk omdat het virus, in tegenstelling wat eerst werd gedacht, ettelijke jaren in de grond kan overleven.
Uiterste voorzichtigheid is dus geboden. Hierna een aantal adviezen om introductie van HVX in je tuin te voorkomen en om verpsreiding tegen te gaan:
- koop alleen van betrouwbare bronnen. Voor mezelf zijn dit nog dit nog 4 gespecialiseerde kwekers-handelaars en enkele liefhebbers;
- bestrijd slakken en vretend of zuigend ongedierte drastisch. HVX verspreid zich via plantensap van een geïnfecteerde plant dat in de sapstroom van een gezonde plant komt. Dit kan zowel bovengronds, maar ook ondergronds. Persoonlijk, jammer goenoeg door eigen ervaring, ben ik er van overtuigd geraakt dat slakken HVX kunnen verspreiden;
- gooi nooit afval van hosta's op een composthoop als je de compost nog wil gaan gebruiken in je tuin;
- herbruik nooit oude potgrond van hosta's, bv. als "bodemverbeteraar" in de tuin;
- ontsmet bij de manipulatie van hostas steeds je gereedschap: reinigen, schoonmaken met bleekwater, volledig laten drogen; eventueel verhitten;
- een alternatief voor direct planten in vollegrond is uitplanten in een ingegraven pot of container. Hierdoor wordt een besmetting via de grond voorkomen; indien larer zou blijken dat de uitgeplante hosta besmet was, kan je hem ook eenvoudig weer verwijderen.
Wat te doen bij HVX ?
- als je twijfelt of een plant aangetast is, is mijn advies: gooi hem weg als het geen dure plant is. Anders plaats je de plant ergens zo ver mogelijk weg van andere hosta's, tot je uitsluitsel hebt. Probeer die quarantaine zo kort mogelijk te houden.
- verwijder aangetaste planten zo snel mogelijk; doe ze in een afvalzak, breng ze naar het containerpark, maar zorg dat je niets in je tuin achterlaat;
- bij potplanten: gooi weg met pot en al;
- bij planten in vollegrond: verwijderd de planten zo voorzichtig mogelijk: ruim een voldoende grote kluit, zodat je GEEN wortels achterlaat, of zelfs maar kneust. Verwijderd voldoende grond, om zoveel mogelijk van het virus te verwijderen en vervang deze door gegarandeerd virusvrije aarde;
- plant minstens 2 jaar geen hosta's in aarde waar een besmette hosta heeft gestaan; omdat hosta's vrij ondiep wortelen is het wel mogelijk om de besmette grond volledig te verwijderen. Wanneer je dit doet, en je bent zeker dat je alles geruimd hebt, kan je het risico nemen om terug een hosta te planten.
