Weefselkweek
Wat is weefselkweek ?
In essentie is weefselkweek een vorm van stekken. Alleen gebruikt men bij weefselkweek veel kleinere stekken, waardoor men, met hetzelfde basismateriaal op een veel kortere tijd veel meer dezelfde planten verkrijgt.
Zijn OS-planten superieur aan TC-planten ?
OS (Original Stock): planten afkomstig van de oorspronkelijke plant door delen.
TC (Tissue Culture): planten verkregen door delen van de oorspronkelijke plant te vermeerderen via weefselkweek.
Het antwoord is NEEN
Indien de weefselkweek uitgevoerd wordt volgens de regels van de kunst (uitgaan van het juiste basismateriaal, verwijderen van afwijkende plantjes) is een TC plant genetisch gelijk aan een OS-plant. Weefselkweek is in feite hetzelfde als artisanaal delen van een plant.
De hype rond OS-planten lijkt mij dan ook meer een verkoopstechniek (Hoe verkoop ik dezelfde plant voor meer geld).
Hoe verloopt weefselkweek ?
Weefselkweek verloopt in 2 fasen.
De vermeerderingsfase
Van de
hostacultivar die men wenst te vermeerderen, prepareert men eerst de
groeipunten. Men vertrekt van een hostaneus waaraan onderaan nog
een stukje van de kroon zit, bij voorkeur net voordat de bladeren zich
beginnen openen.
Alle
bladeren worden verwijderd, tot men de kern overhoudt: de groeipunt.
De geoogste groeipunten worden zo grondig mogelijk gereinigd en ontsmet,
om ziekten, schimmels en andere infecties te voorkomen. Daarna
worden ze in een steriele kweekcel geplaatst, in een geleiachtige
voedingsbodem, waarin een cocktail van hormoonpreparaten zit, om te
zorgen voor een snelle groei en spruitvorming. Voor de
fotosynthese krijgen ze kunstlicht.
Na ongeveer 7 weken is de oorspronkelijke groeipunt uitgegroeid tot een kluitje minineusjes. Elk neusje wordt op zijn beurt weer uitgezet in een eigen kweekcel, om uit te groeien tot weer een nieuw kluitje. Met dit proces gaat men verder tot men het gewenste aantal planten bereikt heeft.
De bewortelingsfase
Plantjes die uit de vermeerderingsfase komen, hebben nauwelijks wortels. Nu worden ze uitgezet in een andere voedingsbodem, die de wortelvorming stimuleert. Na nog eens ongeveer 7 weken hebben ze een voldoende ontwikkeld wortelstelsel, en is het proces van de weefselkweek beëindigd.
Nazorg
De jonge plantjes zijn nog erg klein en teer; ze worden voor het eerst in echte grond geplant, en worden langzaam afgehard. Na één, twee of drie jaar worden ze verkocht als lijners (liners). Alle plantjes afkomstig uit hetzelfde basismateriaal samen vormen een (productie)lijn. Eén plantje uit zo'n lijn is een lijner (liner).
Voordelen van weefselkweek
- snelle mogelijkheid tot vermeerderen van nieuwe cultivars, wat leidt tot lagere prijzen voor de liefhebber;
- omdat wordt uitgegaan van gezond, vrijwel kiemvrij basismateriaal en het hele proces zo steriel mogelijk verloopt, zal het eindproduct een gezond product zijn.
- omdat hosta's de neiging hebben om vaak mutaties te produceren (sports), zal men in de loop van het versnelde groeiproces, wat weefselkweek is, regelmatig sports tegenkomen. Deze kunnen dan weer het begin vormen voor een nieuwe cultivar.
Nadelen van weefselkweek
- bij de oude methode van scheuren en delen moest een cultivar jarenlang gekweekt worden vooraleer hij verkoopklaar was. In de loop van die jaren vielen slecht groeiende of minderwaardige planten door de mand. Bij weefselcultuur is het evenzeer nodig een nieuwe cultivar enkele jaren te observeren vooraleer hem op de markt te brengen. Wanneer dit nagelaten wordt, kunnen minderwaardige planten op de markt komen.
- wanneer het basismateriaal niet ziekte- of virusvrij is, wordt de markt overspoeld met besmette planten.
- tijdens en na het proces van weefselkweek moet de lijn aan een strenge controle op soortechtheid onderworpen worden: alle plantjes die afwijken van de moederplant moeten nauwgezet en zonder pardon verwijderd worden. Wanneer een firma het hierbij wat minder nauw neemt, komen afwijkende planten onder de cultivarnaam op de markt.