Zon en schaduw

Een oefening op de slappe koord

Vele tuinliefhebbers maken de fout (en niet alleen bij hosta's) om planten op een plaats te willen zetten die totaal ongeschikt voor hen is.  Uiteraard groeien de planten dan niet goed.  Ze leiden een kwijnend bestaan of gaan zelfs dood.  Het is cruciaal om vooraf na te gaan welke omstandigheden een plant verkiest en hem dan uit te planten op een plaats die deze omstandigheden zo dicht mogelijk benadert.  Heb je zulke plaatsen niet, kies dan andere planten of creëer (bijvoorbeeld door het planten van struiken, hagen en bomen) de juiste omstandigheden.

Algemene Regels

• Hosta's zullen sneller groeien als ze meer zonlicht krijgen, maar ook sneller lelijk worden.
  Een optimaal compromis is een hosta zoveel mogelijk ochtendzon te geven, en voor de rest van de dag gedeeltelijke tot volledige, maar niet te diepe schaduw.
  Heel diepe schaduw is voor geen enkele hosta optimaal.
• Hosta's, met hun relatief dunne bladeren, verdampen heel wat water. In de hete middagzon zullen ze het moeilijk hebben het waterpeil in de bladeren op peil te houden, zelfs als er voldoende vocht in de bodem. De bladeren zullen door de hitte lelijk worden, beginnend vanaf de rand.
• Met het grote aantal cultivars dat reeds bestaat, en elk jaar nog toeneemt, is het onmogelijk een advies te geven over de beste standplaats voor elke cultivar.  De liefhebber zal vaak proefondervindelijk moeten uitzoeken wat de beste standplaats voor een plant is.

Groene hosta's

Deze hebben meer chlorofyl, en kunnen dan ook meer schaduw verdragen. Op echt donkere plaatsen zullen ze nog wel groeien, maar minder snel een grote pol vormen.

Blauwe en grijze hosta's

Dit zijn groene hosta's, bedekt met een waslaag, waardoor ze een blauwe of grijze kleur schijnen te hebben. In volle zon zal bij de meeste de waslaag snel verdwijnen (ook omdat ze op open plaatsen meer blootgesteld zijn aan regen), waardoor de planten minder mooi worden. Een plaats in de schaduw, met eventueel een uurtje ochtend- of avondzon is aan te bevelen.

Nieuwe' blauwe hosta's

De laatste jaren zijn er een aantal nieuwe blauwe cultivars op de markt gekomen, die meer zon nodig hebben om er op hun mooist uit te zien. Zet ze niet opplaatsen waar ze de ganse dag schaduw krijgen.

Gele hosta's

Voor gele hosta's is geen eenduidig advies te geven: sommige zijn uitstekend te gebruiken in de zon, andere verdragen enkel wat ochtend- of avondzon.  Met hun afwijkende chlorofyl is evenwel duidelijk dat zij een aantal uren zon per dag en een niet te donkere standplaats nodig hebben om het best te groeien.

Bonte hosta's

Omdat ze minder chlorofyl hebben, doen ze het beter wanneer ze wat meer zon krijgen, bij voorkeur in de voormiddag en/of tegen de avond. Liever geen middagzon.

Hosta's met veel wit in het blad

Hosta's met veel wit in de rand of het centrum verbranden erg snel, vooral als ze ook nog eens dun blad hebben. Een tot twee uurtjes ochtendzon is ideaal, meer verdragen ze niet. Dergelijke planten hebben minder chlorofyl, waardoor ze eigenlijk meer licht nodig hebben om goed te groeien. De rest van de dag is lichte schaduw dan ook aan te bevelen.

Hosta's met een geel centrum

Deze hebben per dag minimaal 1-2 uur direct zonlicht nodig om het centrum mooi geel te laten kleuren. Anders blijft het centrum groenig (chartreuse) of wordt slechts gedeeltelijk geel.

Geurende hosta's

Dit zijn zonder uitzondering afstammelingen van H. plantaginea, een soort die veel zuidelijker groeit dan gelijk welke andere hosta. Om goed te groeien en te bloeien hebben ze veel zon en warmte nodig. Zij verdragen dan ook namiddagzon.

Zonnekloppers

Er zijn hosta's die het ook in volle zon nog erg behoorlijk doen. Toch zullen ook deze er beter uitzien als ze gedurende een gedeelte van de dag schaduw krijgen.

Hierbij een overzicht.  Dit is geen volledig overzicht, en er wordt uiteraard geen garantie gegeven dat elk van deze hosta's in iedere tuin, onder gelijk welke omstandigheden, volledig zontolerant is.