Zaaien 2007 - 2008

Juni - november 2007

Veredelen

Mijn probleem bij hybridiseren is dat ik nauwelijks ooit thuis ben op het ogenblik dat kruisingen zouden moeten gedaan worden. En als ik dan al een thuis ben, is er zoveel te doen dat ik nog niet aan het maken van kruisingen toe kom.

IK slaagde er in om naar twee kruisingen te maken:

H. 'Eos' x H. 'Sky Dancer'
H. 'Sky Dancer' selfed (en dat is dan, technisch gezien, nog niet eens een kruising).

Ik maakte voor mezelf de belofte om vroeg in 2008 reeds aan het 2008-2009 veredelingsschema te beginnen, met name met het oogsten van pollen van vroege bloeiers.

Voorbereidingen voor het zaaien

Het vorige seizoen was niet onaardig, op enkele problemen na:

door een elektriciteitspanne verloor ik een aanzienlijk deel van mijn binnen gezaaide zaailingen. Jammer genoeg waren hierbij alle zaailingen uit de zaden die Romy en Arno, mijn kinderen, hadden gekregen vanuit de USA;
na deze panne kreeg ik last van schimmels;
het zaaien buiten was niet zo'n succes, voornamelijk te wijten aan een niet zo goed zaaimedium

Aan het eerste, een eventuele elektriciteitspanne, is ook nu niet veel te doen, behalve echt elke dag twee maal de installatie te controleren. Zaden die om een of andere reden een bijzondere meerwaarde hebben, worden uitgezaaid in twee keer, in twee verschillende installaties.

Schimmels zal ik trachten zoveel mogelijk te voorkomen, dat is beter dan genezen. Ik heb er een beetje noodgedwongen, voor gekozen om te zaaien onder gespannen lucht.
In een onverwarmde kamer ben je aangewezen op een afgesloten verwarmd kamerkasje, dit om de temperatuur hoog genoeg te houden. Zonder afdekking blijft de omgevingstemperatuur voor de plantjes te laag en verdampt het water razendsnel; heel vaak water geven leidt, ondanks het relatief zachte water in onze omgeving, al snel tot de vorming van een overdosis kalk en andere mineralen in het zaaisubstraat, wat nefast is voor de plantjes.
Een warme, vochtige omgeving is echter een ideaal klimaat voor schimmels en andere pathogene organismen. Daarom nam ik me voor om zo steriel mogelijk te werken.

Nauw hiermee verbonden is het zaaimedium. Ik moest op zoek naar een medium dat een perfect evenwicht geeft van lucht en water, dat niet te snel afbreekt, en dat gemakkelijk te steriliseren is.
In gesteriliseerde zaaigrond zijn echter niet enkel de slechte organismen dood, ook de goede, groeibevorderende schimmels en bacteriën zijn zo goed als uitgeroeid. Gesteriliseerde grond is dode grond, goed om te kiemen, maar niet goed om te groeien. Hiervoor moest nog een oplossing worden gezocht.

De oplossing bood zich aan toen vlak bij mijn werk een winkel, gespecialiseerd in hydroponie, de deuren opende.

Beetje bij beetje schaftte ik me er een nieuw kweeksysteem aan.

	Naast mijn oude getrouwe verwarmde kasje, kocht ik er een nieuwe binnenkas, evenwel onverwarmd. 52x42x25cm
Een verwarmingsmatje, 25 x 35 cm, 15 w.
	Twee verlichtingselementen met reflector, in de hoogte verstelbaar. 2 lampen per element (2 x 55 watt), fluo-lampen met hoge lichtopbrengst en lage warmte-afgift
Twee zaaischalen in hard plastic met 54 cellen, die net passen in de beide kasjes.
	Als zaaisubstraat werd gekozen voor geperst cocos. Een liter of 6 (gekookt en tot lauwwarm afgekoeld) water toevoegen, en je bekomt een zeer goed zaaisubstraat: zeer goede lucht - water - balans; wordt niet compact, blijft luchtig; lichtzuur, ideale pH voor hosta's; stabiel, ontbindt niet snel, het is zelfs herbruikbaar; vrij van pathogenen en schimmels (dit neem ik met een korreltje zout, maar het is wel een erg "zuiver" product).
Ik ben altijd wel te vinden voor een experimentje. Om het gesteriliseerde zaaimedium terug wat leven in te blazen, wordt een mengsel van 24 fungi toegevoegd. Een aantal beschermt de planten tegen wortelrot en aanvallen van kwaadaardige schimmels, de overige zijn mycorrhizale fungi. Die scheiden erg krachtige chemicaliën af die minerale voedingsstoffen oplossen, water vasthouden, bodempathogenen afremmen en de bodem binden tot een poreuze structuur.. Mycorrhizalen kunnen het oppervlak van de wortelmassa uitbreiden met 700%. Het is een symbiotische relatie tussen plant en fungus, waar beide beter van worden. Wetenschappelijk onderzoek bevestigt de verbeterde opname van voeding en water en een toegenomen weerstand tegen een groot aantal ziekten en extreme klimatologische omstandigheden.
	Als laatste element is er de voeding. Jim Spence, vooral bekend als Mr Leafmould, is een van de experts op het vlak van de groei van zaailingen. Hij zweert bij vloeibare tomatenmest (uiteraard een sterk verdunde oplossing bij zaailingen) als het ideale middel voor een goede groei. Vanaf een week na het ontkiemen ben ik van plan de planten om de 14 dogen een 1/4 van de normale dosis toe te dienen.

Als etiketten dienen korte stukjes van een aluminium lamellengordijn, beschreven met een waterbestendige stift.

9 december 2007 - Kick Off

Alle zaden zijn geoogst, gereinigd en verpakt in kleine papieren zakjes. Per zakje wordt een etiket geschreven.

Alle materialen die gebruikt zullen worden zijn grondig afgewassen en gespoeld in een bleekoplossing.

Samen met Arno, mijn vijfjarig zoontje, wordt het zaaimedium aangemaakt (water erbij). Een uurtje of 2 trekken en we hebben een rul, luchtig mengsel. Even een paar minuutjes de microgolf in, en klaar is kees.

Laten afkoelen, 3 gram Piranha poeder erdoor en de zaaischaal voor de eerste, verwarmde zaaibak wordt gevuld.

Etiketje erin, zaadjes uitstrooien, en zo tot alle cellen zijn gevuld.

Een capillaire mat onderaan in de zaaibak (zorgt voor een optimale spreiding van vocht en warmte), zaaischaal in de kas, stekker van de kas in het stopcontact en ... laat het kiemen beginnen.

In tegenstelling tot de gangbare praktijk, schakel ik ook de verlichting al in. Dit geeft naast bodemwarmte ook een hogere temperatuur van de lucht in de kas, wat het kiemingsproces aanzienlijk versnelt.

26 december 2007

Het hierboven beschreven zaaiexperiment is niet helemaal uitgedraaid zoals gewenst.

Het aantal zaden dat kiemt ligt véél te laag. De oorzaak ? Vermoedelijk is het gewoon te warm in de zaaibak.
Veel pas gekiemde plantjes sterven bijna onmiddellijk weer af, verbrand door de warmte van de lampen, gecombineerd met de bodemwarmte.
De oplossing is eenvoudig: de bodemwarmte uitschakelen en de zaden afdekken met een laagje zaaimedium.
Hierbij stel ik me de vraag of de hoeveelheid zaaimedium in de individuele cellen niet te klein is. Hoe kleiner de hoeveelheid grond, hoe groter de temperatuurschommelingen: snellere opwarming, snellere afkoeling. Ook het doseren van voeding en mycorrhizae is dan niet eenvoudig. Voor mijn volgende poging besluit ik éénliterbakjes (afhaalchinees) te gebruiken.

Het uitschakelen van de bodemverwarming geeft dan weer een ander probleem: de zaaibak staat in een onverwarmde ruimte. De oplossing: de ruimte in het rek waar de zaaibak staat wordt geïsoleerd met rotswolplaten: zijkanten, achter- en onderkant. Aan de voorzijde wordt een deken bevestigd, voor op erg koude dagen.

Eén voorzorgsmaatregel bij het vorige experiment werpt nu zijn vruchten af: van de meeste zaden werd slechts een gedeelte per pakje uitgezaaid, zodat ik nog voldoende over heb om een tweede ronde te starten.

22 januari 2008

	De nieuwe aanpak werpt zijn vruchten af. De resultaten zijn spectaculair verbeterd. Dit is de opstelling in "normale toestand". De plastic kap zal er zo lang mogelijk op blijven. De zaden werden afgedekt met een relatief dikke laag zaaigrond.
Het kiempercentage ligt nu uitzonderlijk hoog. Geen van de zaailingen is afgestorven, behalve enkele zonder bladgroen. Dat is normaal: zonder chlorofyl zijn ze niet levensvatbaar. De bakjes links vooraan, in het midden en rechts achteraan werden pas een week geleden uitgezaaid, het is nog even wachten tot de zaailingen boven komen.